Wskazania do leczenia farmakologicznego u chorych powyżej 60 rż. przed-stawiono w rozdz. 5.2. Należy pamiętać o nierzadko występującej dysproporcji między wiekiem kalendarzowym a biologicznym chorego. Im bardziej zaawan-sowane są zmiany miażdżycowe naczyń, tym ostrożniejsze musi być leczenie hipotensyjne.
Zasady postępowania niefarmakologicznego w leczeniu nadciśnienia tętniczego u osób w wieku podeszłym są podobne do postępowania u osób młodych (ograniczenia energetyczne pokarmów u osób otyłych, zwalczanie nikotynizmu, ograniczenie spożycia alkoholu, zwiększenie aktywności fizycznej, dostateczna podaż w diecie soli wapnia, magnezu i potasu, umiarkowane ograniczenie podaży sodu). Należy jednak pamiętać o częstszym występowaniu u chorych w podeszłym wieku hipoaldosteronizmu hiporeninowego i upośledzonego zatrzymywania Na + . Przy leczeniu farmakologicznym należy przestrzegać następujących zasad:
– a) obniżanie ciśnienia tętniczego powinno być bardzo powolne, stosując małe dawki leków hipotensyjnych,
– b) należy dążyć do monoterapii, unikając leków sympatykolitycznych wywołujących hipotonię ortostatyczną (sympatykolityki zwojowe) oraz depresję,
– c) chorzy wymagają częstego pomiaru ciśnienia tętniczego zarówno w pozycji leżącej, jak i stojącej oraz częstego monitorowania biochemicznego (oznaczanie stężenia w surowicy krwi Na + , K + , Cl-, Ca2 + , Mg2 + , cholesterolu, triglicery- dów, glukozy, kwasu moczowego, kreatyniny),
– d) należy unikać stosowania leków hipotensyjnych mogących nasilać wy-stępujące w starszym wieku anomalie metaboliczne o działaniu aterogennym (hiperlipemia, hiperglikemia, hiperurykemia).
Lekami hipotensyjnymi z wyboru u osób starszych są inhibitory kanałów wapniowych oraz konwertazy angiotensyny I stosowane w monoterapii lub w skojarzeniu z małymi dawkami diuretyków tiazydowych lub tiazydopodobnych. To oczywiście nie wyklucza możliwości stosowania, w razie konieczności, takich leków, jak metyldopa, klonidyna, prazosyna lub hydralazyna. Należy ponownie podkreślić, że na początku leczenia hipotensyjnego u osób w podeszłym wieku należy stosować najmniejsze, leczniczo jeszcze skuteczne, dawki leków przeciw- nadciśnieniowych.
