Nadciśnienie tętnicze może występować w nadczynności i niedoczynności gruczo-łu tarczowego, nadczynności gruczołów przytarczycznych, w akromegalii oraz w chorobach rdzenia {pheochromocytoma) i kory nadnerczy (hiperkortyzolizm, hiperaldosteronizm). We wszystkich wymienionych chorobach leczeniem z wybo-ru jest leczenie przyczynowe. Kilka uwag należy jednak poświęcić leczeniu farmakologicznemu nadciśnienia spowodowanego guzem chromochłonnym, nadmiernym wydzielaniem kortyzolu lub aldosteronu.

GUZ CHROMOCHŁONNY. Leczenie przełomów nadciśnieniowych spowodowanych guzem chromochłonnym polega na dożylnym podawaniu fentolaminy w dawce 1-2 mg. W okresie przedoperacyjnym przez 4-7 dni choremu należy podawać fentolaminę w dawce 100-200 mg/24 h (w 6 dawkach podzielonych) razem z propranololem (120 – -240 mg/24 h). Zamiast fentolaminy można stosować fenoksybenzaminę (diben- zylinę) w dawce 20-30 mg/24 h lub labetalol w dawce 100-800 mg/24 h. Nigdy nie należy rozpoczynać leczenia propranololem lub innym lekiem |B-adrenolitycznym bez uprzedniego zablokowania zakończeń a-adrenergicznych.

W czasie operacji należy przetaczać krew i podawać dekstran (u chorych z guzem chromochłonnym istnieje względna hipowolemia), zaś w przypadku wystąpienia wzrostów ciśnienia przy operacjach na guzie – fentolaminę. W okre-sie pooperacyjnym należy często określać stężenie glukozy we krwi (możliwość wystąpienia hipoglikemii) oraz stale monitorować ciśnienie tętnicze krwi. Ze względu na nagłe zmniejszenie stężenia amin katecholowych po usunięciu guza może zachodzić potrzeba podawania norepinefryny przez kilka dni po operacji w dawkach dochodzących do kilkudziesięciu mg/24 h. W przypadkach nieopera- cyjnego guza chromochłonnego zaleca się stosowanie inhibitora biosyntezy amin katecholowych – a-metylotyrozyny.